Margarine wordt door de meeste mensen gezien als een gezond alternatief voor roomboter. Sommige mensen zijn er zelfs van overtuigd dat ze gezonder en slanker zouden worden door margarine, halvarine of minarine dagelijks op hun brood te smeren. Dat is immers de boodschap van alle reclames die gaan over margarine.
Zo zou het de cholesterol verlagen en het vitamine D tekort kunnen aanvullen. Ook zou margarine minder calorieën bevatten dan roomboter.
In dit artikel zal ik deze beweringen bespreken en kom je veel meer te weten over margarine.
Wat is margarine?
Margarine is een bewerkt industrieel product dat gemaakt wordt in een fabriek. Het is verre weg van natuurlijk en bevat ook totaal andere ingrediënten dan roomboter.
Roomboter bestaat voor een groot gedeelte uit melkvet. Margarine daarentegen bestaat uit plantaardige oliën. De enige uitzondering hierop is bak- en braadmargarine. Deze bevat zowel plantaardige- als dierlijke vetten.
Klik hier om het gezonde afslank weekmenu incl. recepten en boodschappenlijstje te downloaden.
Herkomst van margarine
Napoleon III heeft ervoor gezorgd dat de ontwikkeling van margarine in gang werd gezet. Zijn soldaten moesten namelijk smeerbaar vet kunnen meenemen op hun veldtochten dat niet zo snel zou bederven als boter.
Uiteindelijk was het de Nederlander Anton Jurgens die in 1871 de eerste margarinefabriek ter wereld opzette in het Oss. Deze fabriek is de voorloper van het huidige Unilever, die het merk Becel in hun portfolio hebben.
Hoe wordt margarine gemaakt?
Margarine wordt gemaakt van plantaardige vloeibare olie uit zonnebloempitten, maïs of koolzaad. Door hydrogenatie, dat een proces is om van vloeibare plantaardige oliën een hard vet te maken, wordt het een smeerbare margarine. Bij deze omzetting kunnen er schadelijke transvetten en vrije radicalen ontstaan. Het hele proces ziet er zo uit:
- De olie wordt eerst geperst uit de zaden en om elke druppel olie eruit te kunnen halen worden er oplosmiddelen gebruikt, die er later weer worden uitgestoomd. De margarine die nu is ontstaan is grijs van kleur. Het gevolg hiervan is dat voedingsstoffen als eiwitten, vitamines en mineralen uit de olie zijn verdwenen.
- Vervolgens wordt deze grijze substantie gebleekt met behulp van filters
- Daarna wordt met kunstmatige kleurstoffen de margarine weer gekleurd tot dat het lijkt op boter. Ook worden er kunstmatige geur- en smaakstoffen toegevoegd. Dit alles gebeurt op zeer hoge temperaturen, terwijl onverzadigde vetten niet bestand zijn tegen hitte.
- Tot slot moet de olie houdbaar gemaakt worden en daarvoor worden ook weer bepaalde stoffen (zoals BHT en BHA) toegevoegd.
- De fabrikant voegt tot slot zelf vitamine A en D aan margarine toe, in roomboter zitten die vitamines al van nature.
Lijkt margarine op plastic?
Ik hoor wel eens dat margarine maar één molecuul verschilt van plastic. Dat is inderdaad waar, want plastic bestaat uit lange ketens van koolstof en waterstof. Margarine bestaat ook uit koolstof en waterstof met daarbij nog zuurstof.
Ook al klopt deze bewering over het verschil tussen plastic en margarine, het hoeft helemaal niets te betekenen. Zout verschilt namelijk ook maar één atoom van chloorgas. Zoals je kan begrijpen kunnen deze verschillen dus een behoorlijke impact hebben op een stof.
Verlaagd margarine de cholesterol?
Fabrikanten van margarines beweren vaak dat hun product ervoor zorgt dat het cholesterolgehalte wordt verlaagd.
Ze voegen er namelijk ‘natuurlijke’ plantensterolen aan toe. Deze stof heeft in natuurlijke voedingsmiddelen het effect dat het de cholesterol kan verlagen en ook in margarine is dat het geval.
Toch zijn veel wetenschappers niet overtuigd van de veiligheid van plantensterolen. Veel mensen die cholesterolverlagers slikken, zoals statines, gebruiken ook margarines met plantensterolen. Deze combinatie is nooit onderzocht en kan op de lange termijn ook nadelig uitpakken.
Wat mensen vaak niet besefen is dat cholesterol van levensbelang is. Cholesterol is betrokken bij honderden factoren in het lichaam, waaronder de vorming van hormonen en de vorming van sterke celwanden. Een te laag cholesterol is daarom ook zeer schadelijk voor de gezondheid.
Heb je een te hoog cholesterolgehalte? Pak dan de oorzaak aan en niet het gevolg.
Een te hoog cholesterolgehalte is namelijk geen oorzaak van hart- en vaatziekten, het is een gevolg ervan. Margarines onderdrukken alleen maar de symptomen.
Hoe kan je dan wel je cholesterol verlagen? Door gezond te eten!
Dat betekent niet dat je voeding waarin veel cholesterol zit, zoals garnalen of eieren, moet vermijden. Het cholesterol in voeding beïnvloedt namelijk nauwelijks het cholesterolgehalte in je lichaam.
Ook zal roomboter met zijn verzadigde vetten niet je cholesterolgehalte omhoog laten schieten. Dit werd vroeger wel aangenomen, maar talloze onderzoeken hebben dit inmiddels ontkracht. Verzadigde vetten hoeven helemaal niet ongezond te zijn. Zo is kokosolie een ander voorbeeld van een verzadigd vet wat erg gezond en natuurlijk is.
Het gaat erom dat je voeding eet die nauwelijks ontstekingen veroorzaakt in je hart- en bloedvaten.
Dat betekent dat je voeding met bewerkte suikers erin zoveel mogelijk moet vermijden. Ik heb het dan over frisdrank, snoep, gebak, koekjes en meer van dit soort troep.
Zorgt margarine voor extra vitamine D?
Als ik stop met het eten van margarine, krijg ik dan nog wel genoeg vitamine D binnen? Tegenwoordig wordt margarine niet alleen gepromoot omdat het cholesterolverlagend zou werken, maar ook om voldoende vitamine D binnen te krijgen. De vraag is dan alleen waarom je dan perse voor margarine moet kiezen?
In roomboter zit notabene ook vitamine D! Daarbij zijn vette vis, sommige soorten vlees en eieren ook een bron van vitamine D.
Zonlicht blijft nog altijd de belangrijkste bron van vitamine D. Als je elke dag tussen 11 uur en 15 uur minimaal een kwartier buiten bent, met onbedekte handen en hoofd, dan kan je ervan uitgaan dat je eigen lichaam voldoende vitamine D aanmaakt en heb je helemaal geen margarine meer nodig.
Bevat margarine minder calorieën dan roomboter?
Dit zou je wel denken, omdat margarine wordt gepromoot als een echte light variant ten opzichte van roomboter. Dit komt omdat margarine onverzadigde vetten bevat en roomboter verzadigde vetten.
Toch verschillen de calorieën tussen roomboter en margarine nauwelijks en is er dus geen reden aan te wijzen dat je van margarine slanker zal worden.
Eindelijk eens iemand die het goed uitlegt! Margarine is onnatuurlijk en echt niet goed voor je hart en bloedvaten! Het lijkt idd meer op smeerbaar plastic. Goed artikel!