Ben je vrij plotseling een paar kilo’s aangekomen, zonder dat je iets hebt veranderd aan je voedingspatroon of levensstijl? Of heb je andere vage klachten zoals vermoeidheid? Dan heb je misschien wel een trage schildklier. De schildklier is namelijk een belangrijk orgaan als het gaat om je hormoonhuishouding en je stofwisseling.
In dit artikel leg ik uit of je kan afvallen met een trage schildklier, welke symptomen kunnen duiden op een trage schildklier, wat de oorzaken hiervan zijn en geef ik je 3 behandelingstips om een trage schildklier weer in balans te brengen.
Wat doet de schildklier?

De schildklier (ook wel thyroïd genoemd) is een orgaan en ligt tegen je luchtpijp aan binnen in je hals. Het heeft ongeveer de vorm van een vlinder en weegt zo’n 25 gram.
Laat je niet bedriegen door de omvang en gewicht van de schildklier, want deze heeft als belangrijke taak om schildklierhormonen te produceren. Deze hormonen spelen een rol bij tal van processen in je lichaam:
- Reguleren van de stofwisseling (en dus je vetverbranding)
- Reguleren van de lichaamstemperatuur
- Reguleren van de hartslag
- Reguleren van de vochthuishouding
- Ondersteuning van de spierspanning en de gewrichten
- Ondersteuning van de psyche en de hersenactiviteit
Zoals je kan zien is dit kleine orgaan erg belangrijk voor je algehele gezondheid.
Klik hier om het gezonde afslank weekmenu incl. recepten en boodschappenlijstje te downloaden.
Hoe werkt de schildklier?
De schildklier staat onder leiding van de hypofyse en de hypothalamus. Deze hebben de volgende taken:
- Hypothalamus: produceren van TRH (thyrotropin releasing hormone)
- Hypofyse: produceren van TSH (throid stimulating hormone)
Wanneer de hypothalamus ziet dat het TSH-gehalte te laag, zal deze meer TRH gaan afscheiden. Dit zal de hypofyse constateren, waardoor deze op zijn beurt meer TSH gaat afscheiden. Dat leidt er weer toe dat de schildklier het belangrijke hormoon T4 gaat produceren.
De hypothalamus registreert tevens het T4-gehalte in het bloed. Als dat gehalte te laag is, zal er ook meer TRH worden afgescheiden. Hiermee is de cirkel rond!

Je zou dus kunnen zeggen dat de hypothalamus de opperbaas is en de hypofyse de manager van de schildklier.
De belangrijkste rol van T4 is te worden omgezet naar T3, zodra je lichaam T3 nodig heeft. Dit wordt voornamelijk gedaan door de lever, maar kunnen ook de nieren, de schildklier zelf, de hypofyse en alle andere weefsels doen.
In de volksmond wordt T4 het ‘langzame schildklierhormoon’ genoemd, omdat het lang in het bloed blijft maar niet actief is. T3 wordt in de volksmond het ‘actieve schildklierhormoon’ genoemd.
Wanneer heb je een trage schildklier?
Een trage schildklier wordt ook wel een hypothyreoïdie genoemd. Bij deze toestand maakt de schildklier te weinig hormonen aan.
Als je huisarts verdenkt dat je een trage schildklier hebt, zal hij het TSH-gehalte in je bloed willen meten.
In dit geval kan je concluderen dat de hypofyse goed zijn werk doet (in zeldzame gevallen komt het voor dat de hypofyse niet goed functioneert en daardoor te veel TSH maakt), maar dat de schildklier hier niet goed op reageert. De schildklier is in dit geval inderdaad traag geworden.
Is het TSH-gehalte wel goed, maar zijn er toch symptomen aanwezig van een trage schildklier? Dan kan er nog iets anders aan de hand zijn. Namelijk de omzetting van T4 naar T3.
Zoals je net hebt kunnen lezen zorgen onder andere de lever en nieren voor de omzetting van T4 naar T3. Als het TSH-gehalte goed is, maar het T3-gehalte te laag, kan het zijn dat de lever of nieren niet goed functioneren.
Kortom, de schildklier zelf hoeft het probleem niet te zijn!
Een test om te meten hoe hoog het T3-gehalte is, zou daarom wel geadviseerd moeten worden. Helaas nemen de meeste huisartsen alleen maar de TSH-test af, waardoor veel mensen blijven rondlopen met symptomen van een trage schildklier en daar niets aan doen.
Symptomen van een traag werkende schildklier
Een trage schildklier (of te weinig schildklierhormonen) kunnen allerlei symptomen en klachten veroorzaken. Die kunnen in het begin mild zijn, maar als je hier niet iets aan doet, kunnen deze verergeren. Minder schildklierhormonen betekent nou eenmaal dat allerlei processen in het lichaam ook trager zullen verlopen.
Deze vertraging uit zich in de volgende veel voorkomende symptomen:
- Onverklaarbare gewichtstoename
- Vermoeidheid
- Koude handen en voeten
- Droge huid
- Haaruitval
- Vasthouden van teveel vocht (oedeem)
- Concentratieproblemen
- Geheugenproblemen
- Duizeligheid
- Zwakke nagels
Bij meer ernstige gevallen kunnen ook deze symptomen voorkomen:
- Te lage lichaamstemperatuur (35 – 36,6 °C)
- Opgezwollen schildklier (struma)
- Obstipatie
- Depressie
- Spierpijn/spierkramp (chronisch)
- Uitpuilende ogen/hangende oogleden
- Trage hartslag (bradycardie)
- Groeiachterstand bij kinderen
- Libido verlies
- Zwak afweersysteem
Hoeveel mensen hebben een trage schildklier?
Uit onderzoek blijkt dat 25% van de vrouwen in Amerika boven de 45 jaar een traag werkende schildklier heeft. Volgens de Amerikaanse Schildklier Associatie, krijgt 1 op de 8 Amerikaanse vrouwen te maken met een schildklierprobleem (te traag of te snel) en 1 op de 40 mannen.
Als er wordt gekeken naar de cijfers van Nederland, dan zijn ruim 541.400 mensen gediagnosticeerd met een schildklierafwijking. Vermoedelijk zijn er nog eens 300.000 Nederlanders die rondlopen met vage klachten en nog niet worden (h)erkend als schildklierpatiënt (bron).
5 oorzaken van te weinig schildklierhormonen
Symptomen van een trager werkende schildklier of te weinig schildklierhormonen, kunnen door verschillende oorzaken ontstaan:
Auto-immuunziekten
Bepaalde auto-immuunziekten verstoren de werking van de schildklier. De Ziekte van Hashimoto is een bekend voorbeeld hiervan. Dit komt omdat het mineraal jodium een auto-immuunreactie teweeg brengt.
Het afweersysteem gaat dan antistoffen produceren tegen de eigen schildklier. De schildklier gaat hierdoor minder schildklierhormonen aanmaken en uiteindelijk zal het hier helemaal mee stoppen.
Voeding
De schildklier is erg gevoelig voor ongezond voedsel en tekorten aan vitamines en mineralen. Gezonde voeding met voldoende voedingsstoffen zijn dus essentieel voor een goed werkende schildklier.
Een tekort aan het mineraal jodium is funest, want hier zijn de schildklierhormonen uit opgebouwd. Is er niet voldoende jodium, dan zal de schildklier langzaam de jodiumvoorraad die in het lichaam is opgeslagen uitputten, waardoor een chronisch jodiumtekort ontstaat.
Bij een tekort aan vitamine B12, selenium, ijzer, magnesium en zink, zal de omzetting van T3 naar T4 verslechteren.
Verslechterde leverfunctie
Een groot deel van de omzetting van T4 naar T3 vindt plaats in de lever. Het is dus belangrijk eerst naar de gezondheid van de lever te kijken, als er vermoedens zijn van onvoldoende omzetting van T4 naar T3.
Een verslechterde leverfunctie kan ontstaan door onder meer leververvetting, een te hoge alcoholconsumptie of een chronisch gebrek aan vitamines en mineralen die nodig zijn voor ontgifting, te weten B-vitamines, vitamine C, vitamine E, calcium, magnesium en chroom.
Verstoorde nierfunctie
Een kleiner deel van de omzetting van T4 naar T3 vindt plaats in de nieren. Een verstoorde nierfunctie kan ontstaan door een nierziekte, of als complicatie bij een andere ziekte.
Daarnaast kan de nier schade oplopen door een hoge bloeddruk, aderverkalking, herhaalde urineweginfecties of een te grote blootstelling aan voor de nier toxische stoffen, zoals pijnstillers (analgetica) en het zware metaal lood.
Teveel toxiciteit
Zware metalen in de vorm van halogeniden, die door het lichaam worden opgeslagen in de schildklier, kunnen ook zorgen voor een traag werkende schildklier. Zodra je schildklier veel halogeniden krijgt te verwerken, raakt deze verzadigd waardoor het moeilijker wordt om jodium op te nemen.
Zware metalen zoals cadmium, lood en kwik, die te vinden zijn in sigaretten, verf of niet-biologisch fruit, kunnen ook de omzetting van T4 naar T3 verstoren.
Afvallen met een trage schildklier
Een trage schildklier wordt vaak in verband gebracht met overgewicht. Hoe vaak heb jij gehoord dat mensen met overgewicht en een trage schildklier, niet zouden kunnen afvallen?
Ik zo vaak, dat ik het ben gaan geloven! Alleen is dit wel echt waar? Zijn mensen met een trage schildklier echt aan hun lot overgelaten?
Het is een feit dat bij een trage schildklier de stofwisseling trager wordt en je hierdoor mogelijk een aantal kilo’s aankomt, zonder dat je echt iets hebt veranderd aan je voedingspatroon of levensstijl.
Nu wil je natuurlijk weten om hoeveel kilo’s dat precies gaat!
Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen met een EXTREEM trage schildklier in 3,5 jaar tijd gemiddeld 2,3 kilogram in gewicht toenamen. Mannen met een EXTREEM trage schildklier waren gemiddeld 1,3 kilo aangekomen (bron).
Dit zijn extreme gevallen, waarbij de hoeveelheid kilo’s die eraan zijn gekomen, alles behalve extreem zijn. Sterker nog, schildklierpatiënten met een enigszins trage schildklier, houden vooral meer vocht vast. Dit is iets heel anders dan een hoger vetpercentage.
Het is niet mijn bedoeling om schildklierpatiënten af te vallen, maar schildklierpatiënten met een enigszins trage schildklier, geven vaak als excuus dat ze niets kunnen doen aan hun overgewicht.
Het is zelfs gebleken dat juist overgewicht (en een ongezonde leefstijl) bijdraagt aan een disbalans van de schildklier. Een trage schildklier is dus vaak eerder het gevolg dan de oorzaak van overgewicht.
3 behandelingstips voor een trage schildklier
Trage schildklier behandeltip #1: Supplementen
Mensen met een trage schildklier krijgen in de meeste gevallen pillen met synthetische schildklierhormonen voorgeschreven.
- Meestal wordt synthetisch T4 (levothyroxine) toegediend. Dit medicijn is verkrijgbaar als Thyrax, Euthyrox en Eltroxin.
- Het is ook mogelijk om synthetisch T3 (liothyronine) te laten voorschrijven. Dit medicijn is verkrijgbaar als Cynomel, Cytomel en Thybon.
De hoeveelheid die genomen dient te worden, hangt af van hoeveel schildklierhormonen aanwezig zijn in het bloed. Maakt het lichaam helemaal geen schildklierhormonen meer aan door bijvoorbeeld een weggehaalde schildklier, dan zullen deze medicijnen dit in het geheel moeten opvangen.
LET OP: Tenzij het lichaam echt geen schildklierhormonen meer kan aanmaken, zou ik medicijnen niet zo snel aanraden, aangezien dit alleen symptoombestrijding is.
Trage schildklier behandeltip #2: Meer ontspannen
Bij stress wordt de productie van het hormoon cortisol verhoogd. Dit zorgt ervoor dat de omzetting van T4 naar T3 lager wordt.
Probeer daarom stress te voorkomen en meer te ontspannen door te gaan bewegen, dansen, lezen of mediteren.
Trage schildklier behandeltip #3: beperk goïtrogenen
Goïtrogenen zijn van nature voorkomende fytonutriënten. Ze zijn vooral aanwezig in sojaproducten en rauwe crucifere groenten als broccoli, (bloem)kool en spruitjes. Goïtrogenen kunnen in overmaat de schildklierfunctie benadelen. Rauwe crucifere groenten hebben als nadeel voor de schildklier dat ze de jodiumopname verminderen.
0 reacties