Er is nogal wat verwarring over wat verzadigde vetten en onverzadigde vetten zijn en welke vetten gezond zijn. De verschillen tussen deze twee vetten zijn niet zo simpel.
Wat ik wel gelijk kan vertellen is dat vetten een veel kleinere rol spelen bij overgewicht dan koolhydraten en suikers. Dat lijkt misschien vreemd, omdat dikke mensen nou eenmaal meer vet hebben.
Na het lezen van dit artikel, weet ook jij welke soorten vetten er zijn en of deze je helpen met afvallen of niet.
Wat doen vetten?
Ten eerste is het goed om te weten dat vetten heel belangrijk zijn voor ons lichaam.
Vetten hebben de volgende functies in het lichaam:
- Vetten beschermen de kwetsbare organen.
- Vetten zijn een belangrijke warmte isolator en beschermen je zo tegen kou.
- Vetten zijn een belangrijke energiebron. Vetten kunnen direct energie leveren en geven ook twee keer zo veel energie als suiker of eiwitten.
- Vetten zorgen ervoor de vitamines A, D, E en K goed worden opgenomen in het lichaam, waardoor vetten meehelpen met de bouw van cellen in het lichaam.
- Vet onderdrukt het hongergevoel, omdat het langer duurt voordat vet is verteerd in de maag.
Vetten kunnen dus eigenlijk onmogelijk uit onze voeding weggelaten worden. Bovendien kan het lichaam niet alle vetzuren zelf aanmaken, maar zijn er een aantal belangrijke vetzuren die het lichaam alleen binnen kan krijgen door bepaalde voeding. Deze vetten worden essentiële vetzuren genoemd.
Klik hier om het gezonde afslank weekmenu incl. recepten en boodschappenlijstje te downloaden.
Het verschil tussen verzadigde vetten en onverzadigde vetten
Als we vet van dichtbij gaan bekijken, zien we dat een vetmolecuul bestaat uit enkele tientallen atomen en heeft altijd een welbepaalde structuur, namelijk een ‘kop’ met twee of drie ‘armen’. De kop bestaat uit glycerol en de armen uit vetzuren.
De samenstelling van de vetzuren bepaald of het een verzadigd vet of onverzadigd vet is.
Vetzuren bestaan over het algemeen uit koolstofatomen met daaraan gebonden waterstofatomen. Wanneer alle bindingen van het koolstofatoom bezet worden door waterstofatomen, wordt een vetzuur verzadigd genoemd. Wanneer dit niet het geval is, wordt er tussen twee koolstofatomen een dubbele binding gemaakt en is er nog ruimte over om een andere stof, zoals waterstof te binden. Deze vetzuren worden onverzadigd genoemd. Alle vetten en oliën bevatten zowel verzadigde als onverzadigde vetzuren.
Verzadigde vetten worden vooral gevonden in dierlijke producten. Over het algemeen kan gesteld worden dat verzadigde vetten bij kamertemperatuur gestold (hard) zijn.
Onverzadigde vetten zijn juist meestal vloeibaar bij kamertemperatuur en komen vooral uit plantaardige producten.
Welke soort vetten zijn het gezondst?
Dit is niet zo eenvoudig als men eerst dacht. Er werd namelijk eerst van uitgegaan dat onverzadigde vetten gezond zijn en verzadigde vetten ongezond, maar dat hoeft lang niet altijd zo te zijn.
De meest gezonde vetten zijn de omega-3 vetzuren. Deze groep vetzuren hoort bij de onverzadigde vetten. Deze vetten kun je vooral vinden in vette vis, lijnzaad en walnoten.
Omega-6 vetzuren zijn de ene keer wel gezond en de andere keer weer niet. Ook deze groep hoort bij de onverzadigde vetten. De gezonde variant vind je in verschillende oliën zoals pompoenolie en hennepzaadolie. De ongezonde variant van omega-6 vetzuren vind je in plantaardige oliën zoals die van soja, mais en zonnebloemolie. Dit komt vooral omdat de granen hiervan teveel genetisch gemodificeerd zijn.
De meest ongezonde vetten zijn transvetten. Dit zijn onverzadigde vetten die ontstaan wanneer plantaardige oliën uitharden, ook vaak hydrogenatie genoemd. Deze zijn veel te vinden in bewerkt eten en gefrituurd voedsel. Daarom zitten bijvoorbeeld veel margarines vol met transvetten.
Deze grafiek laat duidelijk zien dat elk verzadigde- of onverzadigde vetten gezond of ongezond kunnen zijn.
| Soort vet | Gezond | Ongezond |
| Enkelvoudig onverzadigd | Olijfolie Avocado | Plantaardige margarines Arachideolie Koolzaadolie |
| Meervoudig onverzadigd | Zaden Noten Vette vis Pompoenolie Hennepzaadolie Notenolie | Zonnebloemolie Maïsolie Sojaolie Margarines |
| Verzadigd | Kokosolie Kokosnoot Roomboter Dierlijk vet | Gefrituurd eten Junkfood / Fastfood Melk Room Kaas |
Afvallen door vetten te vermijden?
Nu je dit artikel gelezen hebt, weet je in ieder geval wel welke vetten je beter kan vermijden voor je gezondheid.
Maar als niet zozeer een betere gezondheid je doel is maar wel afvallen, dan zal het vermijden van vetten je niet enorm helpen!
Uit onderzoek is namelijk gebleken dat vetten (en ook ongezonde vetten) niet zo’n grote impact hebben op overgewicht als suikers.
wat moet ik doen, ik ben vaak aan de diarree en kan niet tegen vetten,, ik moet dan gelijk naar de wc en het is dan waterdun. heel chantant en schaam me ervoor, ga ook nooit uit eten of ik neem imodium in 3 capsules.. maag/darm onderzoek gehad en ze zeggen dat ik te veel maag zuren aan maak en kreeg daar creon capsules voor maar helpen niet..dus help..ik wil ook gewoon uit en niet altijd die wc problemen
Beste Carolien,
Veel mensen kampen met dit soort problemen. Probeer eens minimaal een week gluten-, suiker- en lactosevrij te eten. Waarschijnlijk ben je intolerant voor één van deze drie dingen. Als dit helpt, voeg dan langzaam weer één van deze dingen toe, zodat je erachter kan komen waar je niet goed tegen kan. Succes!
Hallo,
weet je zeker dat transvet een verzadigd vet is?
Ik weet zeker dat transvet een onverzadigd vet is. Dit stond verkeerd in mijn artikel, maar ik heb het aangepast. Bedankt voor de oplettendheid!
Laurens,
Transvetten zijn Triglyceriden. Triglyceriden zijn o.a. verantwoordelijk voor het aanmaken van cholesterol in het lever.
Volgens jou beeldspraak de kop van de 2 of 3 armige monster/Batman (koolstof/Waterstof)
Een fijne dag verder … Frans
Beste Laurens, is koolzaadolie schadelijk zoals jij vermeldt.?
Ik lees no. In andere artikelen dat het onschadelijk is. Hetzelfde met sojaolie. Is dit door recente onderzoeken bevestigd?
Volgens de wet mag transvet niet worden vermeldt, wat erg. Dat is het gevaarlijkste.Kunnen we wat doen in NL om daar aandacht aan te geven? Is dat Europees? Dat moet toch veranderen?