Heb je een te hoog vetpercentage? Dan is je vetpercentage verlagen uiteraard een uitstekend idee. Bovendien is het doel om je vetpercentage op een gezond niveau te krijgen effectiever dan je lichaamsgewicht als doel te gebruiken.
Waar je vooral op moet letten bij het verlagen van je vetpercentage, is dat je zo weinig mogelijk spiermassa en vocht verliest en zo veel mogelijk vet verbrandt.
Een crashdieet (caloriearm) doet juist het tegenovergestelde en is daarom niet aan te raden. Daarom heb ik 10 gezonde en effectieve tips voor je opgeschreven die wel zijn aan te raden. Hiermee zal je de vetverbranding activeren, zodat je vetpercentage op een gezond niveau kan komen.
Waarom is een gezond vetpercentage belangrijk?
Mensen met een gezond vetpercentage worden misschien vaker gezien als fit en aantrekkelijk, maar het is vooral een stuk gezonder. Dat zit zo:
- Hoe hoger je vetpercentage, des te meer kans je hebt om onderhuids vet en visceraal vet te ontwikkelen.
- Vooral het teveel aan visceraal vet kan het risico op hoge bloeddruk, hoge cholesterol, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 verhogen (bron).
Mannen zijn gevoeliger voor het opslaan van visceraal vet. Zij slaan overtollig vet namelijk eerder op rond de buikstreek.
Vrouwen zijn gevoeliger voor het opslaan van onderhuids vet. Zij slaan overtollig vet namelijk eerder op rond de buik, heupen en dijen.
Op basis van de hoeveelheid aan visceraal vet, zou je denken dat vrouwen minder gevoelig zijn voor hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Mogelijk zit daar een kern van waarheid in, maar cijfers laten zien dat er dagelijks meer vrouwen door hart- en vaatziekten overlijden dan mannen (bron). Wel zijn er iets meer mannen met diabetes dan vrouwen (bron).
Als er wordt gekeken naar het totale vetpercentage van een persoon, dan kan er beter worden ingeschat wat de gezondheidsrisico’s zijn, dan wanneer er wordt gekeken naar het lichaamsgewicht (bron).
Het is dus veel verstandiger om rekening te houden met je vetpercentage, in plaats van je lichaamsgewicht op de weegschaal.
Normaal postuur, maar toch een te hoog vetpercentage?
Meestal wordt een te hoog vetpercentage geconstateerd bij mensen met zichtbaar overgewicht. Toch komt het soms voor dat mensen met een normaal postuur een te hoog vetpercentage hebben. Hoe komt dit?
Visceraal vet hoeft niet altijd duidelijk zichtbaar te zijn van buiten. Dit soort vet zit namelijk opgeslagen rondom de organen zoals de longen, hart, maag, alvleesklier en lever.
Mensen met buikvet of een buikje, kunnen ook gevoelig zijn voor visceraal vet. Ga daarom voor de zekerheid eens je vetpercentage berekenen, zodat je zeker weet dat je uit de gevarenzone bent.
Voordat ik je tips ga geven die je vetpercentage verlagen, wil ik eerst wat meer uitleggen over wat een gezond vetpercentage is.
Klik hier om het gezonde afslank weekmenu incl. recepten en boodschappenlijstje te downloaden.
Wat is een gezond vetpercentage?
Het is niet zo simpel om te bepalen wat een gezond vetpercentage is. Er spelen namelijk een aantal factoren mee, zoals leeftijd en geslacht.
Voor vrouwen is het logisch dat zij een hoger vetpercentage hebben dan mannen. Dit is namelijk genetisch bepaald. Een vrouw heeft meer vetreserves nodig bij een eventuele zwangerschap. Vrouwen beginnen dan ook om deze reden meer vetreserves te ontwikkelen tijdens de pubertijd.
Over het algemeen kan gezegd worden dat een gezond vetpercentage van een vrouw gemiddeld rond de 20-32% ligt, terwijl dit bij een man ligt tussen de 10-18%.
Dit overzicht laat een meer gedetailleerd beeld zien van wat een gezond vetpercentage is:
| Gezond vetpercentage tabel | ||||
|---|---|---|---|---|
| Leeftijd | Mannen (in %) | Vrouwen (in %) | ||
| 20-24 | 10-17 | 22-29 | ||
| 25-29 | 11-18 | 23-30 | ||
| 30-34 | 12-19 | 24-31 | ||
| 35-39 | 13-20 | 25-32 | ||
| 40-44 | 14-21 | 26-33 | ||
| 45-49 | 15-22 | 27-34 | ||
| 50-59 | 17-24 | 29-36 | ||
| > 60 | 19-26 | 31-38 |
Wanneer heb je een te hoog vetpercentage?
Het risico op chronische ziektes wordt bij vrouwen tussen de 19 en 29 jaar hoger als zij meer dan 30% lichaamsvet hebben. Voor vrouwen tussen de 30 en 40 jaar is dit 31% en boven de 40 jaar wordt de drempel bereikt tussen de 33-38%
De gevarenzone bij mannen ligt op een heel ander niveau. Bij een leeftijd tussen de 19 en 29 jaar is boven de 19% lichaamsvet al een groter risico op chronische ziekten. Tussen de 30 en de 40 jaar is dit boven de 20%. Ook bij mannen die ouder dan 40 jaar zijn wordt de drempel bereikt tussen de 21-26%
Bestaat er ook een te laag vetpercentage?
Dat een te hoog vetpercentage ongezond is wilt niet automatisch zeggen dat een laag vetpercentage gezond is. Het verlangen om slank te zijn mag dan voor veel mensen een belangrijke reden zijn om af te vallen, een te laag vetpercentage is verre van gezond.
Als je lichaam beschikt over te weinig vet, kunnen allerlei belangrijke functies in het lichaam niet goed meer worden uitgevoerd. Denk hierbij aan:
- Transport van vetoplosbare vitamines
- Functioneren van de hersenen en het zenuwstelsel
- Bescherming en isolatie van organen
- Regulatie van het immuunsysteem
- Aanmaak steroïde hormonen
Je snapt dat een te laag vetpercentage dus ten koste gaat van je gezondheid. Wanneer je toch een te laag vetpercentage hebt, kan dat zich uiten in de volgende symptomen:
- Concentratiestoornissen
- Darmproblemen
- Menstrautiestoornissen
- Moe
- Lusteloos
- Snel ziek
Overigens kan het erg lang duren om een te laag vetpercentage weer op een gezond niveau te krijgen (bron).
Stop daarom tijdig met je vetpercentage verlagen, zodat het nooit lichamelijk ongezond wordt!
Vetpercentage verlagen: 10 tips
Tip #1: creëer een negatieve energiebalans
Bij een negatieve energiebalans verbrand je meer calorieën dan dat er via voeding binnen komen. Hierdoor is het logische gevolg dat je afvalt. Het bijhouden van je calorie-inname en je energieverbruik (calorieën tellen) kan een goede manier zijn om dit te bewerkstelligen.
Toch ligt vaak een ondraaglijk hongergevoel op de loer wanneer je bewust een calorietekort probeert te creëren, zonder andere wijzigingen in je voedingspatroon door te voeren.
Dit levert een hoop stress op, wat funest is voor als je wilt afvallen en een lager vetpercentage wilt krijgen. Daarom is het belangrijk om niet zozeer te focussen op minder eten (en meer bewegen), maar vooral anders eten en het verhogen van je metabolisme.
Hierdoor heb je minder snel in de gaten dat je uiteindelijk een negatieve energiebalans creëert en is het hongergevoel minder aanwezig.
Tip #2: versterk je spieren
Spieren hebben constant energie nodig, ook in ruststand. Hoe meer spierweefsel je hebt, hoe meer energie je lichaam nodig heeft en hoe sneller je vetpercentage verlaagd wordt (bron, bron, bron, bron).
Het doen van krachttraining lijkt misschien meer voor mannen weggelegd, maar dat is absoluut niet waar. Ook heeft het voor vrouwen aanzienlijk veel voordelen om de spieren te versterken met het eigen lichaamsgewicht of halters en apparaten in de sportschool.
Als vrouw hoef je echt niet bang te zijn om snel te gespierd te worden. Een vrouw moet namelijk veel harder trainen dan een man om een gespierd lijf te krijgen. Dit heeft onder andere te maken met het hormoon testosteron, wat bij mannen in hogere mate aanwezig is en bijdraagt een spieropbouw.
Krachttraining bij vrouwen geeft juist vaak een strak figuur met mooie rondingen en minder lichaamsvet.
Tip #3: beweeg nuchter
Nuchter bewegen zorgt ervoor dat het lichaam geforceerd wordt om vetten om te zetten in glucose. Dit proces heet gluconeogenese en wordt uitgevoerd door de lever.
Hoe vaker nuchter wordt bewogen, hoe beter de lever in staat is om de gluconeogenese op te starten. Gluconeogenese voorkomt dat de bloedsuikerspiegel teveel zakt. Hierdoor blijft de bloedsuikerspiegel stabieler (bron). Wie minder schommelingen heeft in de bloedsuikerspiegel, voelt ook minder aandrang om te gaan eten en daarmee in gewicht aan te komen.
Door nuchter te bewegen leren we ons lichaam (weer opnieuw) om zelfvoorzienend te zijn in de energievoorziening. Energie vrijmaken uit vet dus, in plaats van het veroorzaken van een hongergevoel dat erop gericht is dat we weer gaan snoepen.
Wat is nuchter bewegen precies? Dit is vooral beweging voor het ontbijt en nadat je zo’n 12 uur of langer niets meer hebt gegeten.
Tip #4: onderbreek vaak je periodes van zitten
Af en toe bewegen bij een zittend bestaan, heeft een enorme invloed op je taille (bron).
Zo lang we af en toe (elke 30 minuten) het zitten onderbreken door te gaan staan (zonder intensieve beweging), zorgt dat er al voor dat je de grote spiergroepen aanspant. Dit voorkomt spierafbraak en dus een vertraagd metabolisme.
Als je tijdens deze onderbreking ook nog eens 1 minuut lang intensief beweegt (zoals push-ups), dan verhoog je het metabolisme zelfs nog meer. Bovendien bevordert dit je focus en concentratievermogen bij zittende werkzaamheden.
Tip #5: eet vooral hoogwaardige voeding
Hoogwaardige voeding bevat veel eiwitten, vetten en vezels. Dit zorgt ervoor dat je langer verzadigd bent en de juiste voedingsstoffen binnen krijgt.
Van voeding met veel eiwitten is aangetoond dat dit helpt bij een voller gevoel en vreetbuien te verminderen (bron, bron, bron). Ook blijkt uit onderzoek dat mensen die een voedingspatroon hanteren wat bestaat uit 30% eiwitten, per dag 441 minder calorieën eten (bron).
Daarbij wordt ook gezien dat de stofwisseling weinig daalt tijdens het afvallen, omdat de spiermassa goed in tact blijft (bron, bron). Eiwitten zijn dus echt een must wil je je vetpercentage verlagen.
Het eten van meer oplosbare vezels helpt vooral bij het verliezen van buikvet (bron, bron).
Tip #6: beperk geraffineerde koolhydraten
Steeds meer mensen gaan koolhydraten zien als de boosdoener van overgewicht. Toch is dat te kort door de bocht.
Ten eerste zijn het vooral de geraffineerde (snelle) koolhydraten die je beter kan vermijden om af te vallen. Ten tweede zijn onbewerkte (langzame) koolhydraten wel degelijk van belang bij een gezond voedingspatroon.
Te weinig koolhydraten (minder dan 10%) in je dieet, kan zich uiten in vermoeidheid, depressie, slecht spierherstel of hartkloppingen.
Het is dus belangrijk om genoeg koolhydraten te eten, maar wel minder dan de gemiddelde westerling. Het blijkt namelijk dat mensen in de westerse wereld een voedingspatroon aanhouden wat voor ongeveer 55% uit koolhydraten bestaat. Als we kijken naar het jager-verzamelaars tijdperk, dan bestond het voedingspatroon van deze mensen voor zo’n 22% – 40% uit koolhydraten.
Het is gebleken dat een gezonde hoeveelheid onbewerkte koolhydraten rond de 30% van je voedingspatroon bedraagt.
Ook onderzoek laat zien dat diëten met weinig koolhydraten de eetlust verminderd, waardoor je vrijwel moeiteloos gewicht verliest (bron).
Tip #7: doe aan intermittent fasting (periodiek vasten)
Intermittent fasting is het afwisselen van periodes dat je wel mag eten en periodes dat je niet mag eten. Oftewel, je staat jezelf alleen toe te eten tussen bijvoorbeeld 12.00 uur ’s middags en 18.00 uur ’s avonds, maar je kan er ook voor kiezen om 1 dag per week niets te eten en de andere dagen gewoon te eten zoals je altijd al deed.
Het klinkt misschien ongezond om periodiek te gaan vasten, maar het is een bewezen methode voor een lager vetpercentage. Bovendien levert het nog een hoop andere gezondheidsvoordelen.
Zo zorgt het voor lagere insulineniveaus, hogere groeihormoonniveaus en verhoogde hoeveelheden norepinefrine (noradrenaline). Deze verhogen allemaal de afbraak van lichaamsvet en vergemakkelijken het gebruik ervan voor energie.
Om deze reden verhoogt intermittent fasting het metabolisme, waardoor je zo’n 3,6-14% meer calorieën verbrandt (bron, bron).
Tip #8: vermijd bewerkte voeding met fructose
Tegenwoordig zitten in bijna alle bewerkte voedingsmiddelen de suikersoort fructose. Deze vruchtensuiker lijkt misschien gezond, omdat dit uit fruit, bieten en maïs wordt gehaald. Toch is het tegendeel waar.
Fructose is misschien wel de allerslechtste suiker voor ons lichaam, als deze niet wordt gegeten in de oorspronkelijke staat (zoals in het fruit).
Fructose kan namelijk in ons lichaam niet worden omgezet in energie (bron). Daardoor wordt fructose rechtstreeks naar de lever gestuurd om daar te worden afgebroken. Het komt erop neer dat fructose zo veel sneller wordt opgeslagen als vet dan bij andere vormen van suiker.
Daarbij komt ook nog eens dat fructose niet leidt tot een verzadigingsgevoel, wat betekent dat de kans groter is dat je teveel gaat eten (bron).
Wil je echt je vetpercentage verlagen? Denk dan nog eens diep na als je van plan bent om een voedingsmiddel te eten, waar glucose-fructosestroop, fructosestroop, maisstroop of corn-syrup aan is toegevoegd.
Tip #9: drink vooral water
Energiedrankjes, frisdranken en vruchtensappen uit pak zijn allemaal erg calorierijk. Als je deze vervangt met water, dan krijg je op een makkelijke manier al een stuk minder calorieën binnen. Water bevat namelijk om precies te zijn nul calorieën.
Ook is gebleken dat water kan helpen om jezelf voller te voelen. Uit onderzoek blijkt dat als je een half uur voor de maaltijd water drinkt, je daarna automatisch minder eet (bron, bron).
Bovendien is water het enige vocht wat je nodig hebt. De rest is allemaal overbodige luxe en tevens een stuk duurder.
Tip #10: drink groene thee
Groene thee heeft aangetoond het metabolisme te kunnen verhogen met zo’n 4-5% (bron, bron).
Groene thee kan vooral helpen als je tegen een plateau bent aangekomen wat betreft je vetpercentage verlagen. Het verhogen van je metabolisme kan net even dat zetje zijn wat je nodig hebt om tot het gewenste vetpercentage te komen.
Goeie tips!
Hoi,
Hier een vraag. Er wordt om te kunnen afvallen altijd aangeraden om erbij te sporten. Ik zal je zeggen als ik dat kon dan hoefde ik niet de laatste 4 kilo’s te lijnen. Ik heb namelijk fibromyalgie. Dat is een weke delen probleem van het bindweefsel wat letterlijk door je hele lichaam zit. Verleden heeft bij mij aangetoond (onder begeleiding van fysiotherapeuten) dat sporten of fitissen bij mij juist een aanslag is op mijn conditie (let op deze gaat na 3 maanden trainen juist alleen maar gestaag naar beneden!!!) en ik hou er weer extra blessures aan over die jawel nooit meer weg gaan! Leg mij eens uit hoe ik zonder te sporten dan toch kan afvallen? Ow ja de laatste zin van als het je met dit boek niet lukt dan zal het je nooit lukken, klinkt niet erg overtuigend van je boek!
Ondanks dat ben ik wel benieuwd naar je antwoord op mijn vraag.
Alvast bedankt voor je reactie.
Groet, Monique
Beste Monique,
Vervelend om te horen dat je deze aandoening hebt. Om een antwoord op je vraag te geven, zou je mijn eerdere geschreven artikel over afvallen zonder sporten kunnen lezen.
Groetjes Laurens
Interessant artikel, en het meeste klinkt aannemelijk. Ik heb wel een paar opmerkingen.
“Als je met de informatie uit dit boek niet kunt afvallen, zal het je nooit lukken!”
Wil je bovenstaande zin alsjeblieft verwijderen? Hoewel je waarschijnlijk duidelijk wilt maken dat je erg zeker bent over het boek, kun je niet garanderen dat mensen zullen afvallen. Er zijn veel problemen waar mensen tegen aanlopen waardoor afvallen niet lukt, een van de vele voorbeelden is de reactie van Monique Jansen. Informatie is nooit genoeg: iemands houding, zelfvertrouwen en vaardigheden zijn belangrijke determinanten voor succesvol gedragsverandering. Als je dan het bovenstaande zegt, geef je deze mensen nog een dreun na: het zal ze nooit lukken. Wil je een website bouwen om dat (tellsell) boek te promoten of om mensen te helpen aan de slag te gaan?
Als gezondheidspsycholoog begrijp ik dat mevrouw Jansen moeite heeft met sporten door haar fibromyalgie. Chronische pijn door je lichaam heen is vreselijk, en ik begrijp goed dat sporten dan lastig is. Toch is het goed om te blijven bewegen. Anders kun je in een vicieuze cirkel komen van gedachten en gedrag: angst voor pijn leidt tot angst voor beweging, die angst leidt tot minder beweging, wat weer leidt tot fysieke en mentale achteruitgang en meer pijn.
Beweging houdt je lichaam fit en zal in de lange termijn pijnklachten helpen verminderen. Natuurlijk moet je je lichaam niet teveel belasten door hardlopen of verscheidene intensieve sporten, en dat is ook niet nodig om gezond te bewegen. Wandelen en zwemmen kunnen erg goed zijn om de spieren actief te houden en je helpen om af te vallen. Een gezond eetpatroon is daarbij inderdaad van essentieel belang.
Afvallen zonder sporten is mogelijk, maar wordt sterk afgeraden. Je kunt beter iets overgewicht hebben en fit zijn, dan gezond gewicht hebben en niet fit zijn. Een halfuur per dag wandelen oid waarbij je hartslag in ieder geval wat stijgt is goed. Voor mensen die veel zitten is het zelfs beter om verspreid op de dag kortere momenten van beweging te hebben. En pak bijvoorbeeld altijd de trap in plaats van de lift. Wees creatief en hou het bewegen vooral leuk! Dan wordt bewegen en daarmee afvallen een leuke gewoonte.
Tot slot: wat een vreselijk marketingfilmpje voor dat boek Vet Verbrand Geheimen (de titel niet eens correct Nederlands…) . Er worden zoveel lage psychologische trucjes gebruikt om mensen te laten kopen. Wat voor deal krijg je dat je zo enthousiast hierover bent?
Mensen, laat je informeren door mensen en instanties die hiervoor gestudeerd hebben en (gratis) wetenschappelijk kunnen aantonen waarom bepaalde methodes werken en andere niet.
Zo, eens kijken of dit bericht wordt verwijderd of niet.
Groeten, Michiel
Hoi Michiel,
Bedankt voor je reactie. Ten eerste wil ik zeggen dat ik niet zomaar berichten verwijder van mijn site en ook echt iets doe met feedback die ik graag. Zo probeer ik de kwaliteit van mijn blog constant te verbeteren.
Dan over je eerste punt, de zin. Ik begrijp je punt hierover, dus die heb ik verwijderd!
Verder kan ik niet garanderen dat mensen zullen afvallen en blijvend zullen afvallen met het boek Vet Verbrand Geheimen. Ik durf wel te stellen dat mensen met het boek Vet Verbrand Geheimen, meer zullen leren dan 95% van alle andere bestaande diëten. Vet Verbrand Geheimen geeft je inzicht in hoe je lichaam werkt, welke adviezen wel werken en hoe je gewoontes kan aanpassen. Het is dus ook gericht op gedragsverandering.
Natuurlijk snap ik dat mensen met een verkeerde houding en weinig zelfvertrouwen, nog steeds moeite zullen helpen met afvallen. Hoewel ik af en toe ook over zaken zoals motivatie en stress blog, blijft mijn site vooral gaan over het gezond afvallen zelf.
Over je visie op afvallen zonder sporten, ben ik het niet eens. Het is namelijk zo dat veel te veel mensen gericht zijn op sporten en bewegen, dan op voeding als het gaat om afvallen. Deze gedachte probeer ik met mijn blog te keren. Daarmee zeg ik niet dat je helemaal niet meer moet sporten. Sporten en bewegen blijft belangrijk voor een gezond lichaam, maar dat betekent niet dat dit je focus moet zijn voor als je wilt afvallen. Wederom gaat mijn site over gezond afvallen en niet over gezond bewegen.
Dan over het marketingfilmpje. Sommige vinden het vermakelijk, anderen storen zich eraan. De titel Vet Verbrand Geheimen is misschien een beetje ongelukkig gekozen (cheesy), maar wat er in het boek te lezen is, is waardevol voor iedereen die slanker wilt worden.
Beste Laurens,
Bedankt voor je goeie en eerlijke reactie, ik denk niet dat we het snel eens zullen raken over de beste manier van afvallen, maar daar is tenslotte al jarenlang discussie over. Interessant om artikelen erover te blijven lezen.
(Excuus voor mijn aanvallende houding eerder.)
Bedankt voor het artikel.
Erg veel goede tips.
Toch heb ik een vraag. Eigenlijk doe ik alles wat er staat alleen krijg ik het niet voor elkaar om mijn BMI (23) en vetpercentage (28%) te verlagen.
Het is allemaal gezond maar wel tegen de hoge kant.
Mijn spiermassa is daarentegen hoog.
Ik loop veel hard (niet om af te vallen) en eet daarvoor veel koolhydraten om mijn tijd te verbeteren.
Hoe zou ik dit voor elkaar kunnen krijgen, geen spierverlies en toch vetverbranden?
Dit kan je doen door de volgende 3 dingen in te voeren:
– Eet nooit voor het sporten (of lang van te voren en niet veel)
– Eet minder koolhydraten (en geen geraffineerde koolhydraten) en meer eiwitrijke voeding
– Eet niet meer dan 2 keer per dag
Hoi,
ik heb even een vraagje. Ik weeg 84,9 kilo ben 184 cm en mijn bmi is 25,1. Nu heb ik op de weegschaal van de sportschool ( de beste zeggen ze) een vetpercentage van 42,8 %???? Dat zou betekenen dat ik dus zwaar morbide obesitas zou hebben. Mijn viscerale binnenvet is maar 6%, dus dat is het ook niet. ik heb van mt kleren 40, heel soms 42. Kun jij mij uitleggen waarom mijn vet zo hoog is. De sportschool zegt ja dat is gewoon zo hoog bij jou, want bij iedereen klopt ie, dus ook bij jou. Nou ik zie er gewoon normaal uit, en tuurlijk ben ik bezig omdat ik graag 78 kilo wil wegen, maar 42,8% vet????? Help.
Gr Syl
Beste Syl,
Ik kan je zeggen dat een meeting op de weegschaal bij de sportschool niet altijd erg precies is. Het ligt er aan wat voor apparatuur ze gebruiken (een weegschaal alleen is niet genoeg) en of je het voor of na het sporten hebt laten doen. Als je BMI 25,1 is, lijkt een vetpercentage van 42,8% mij erg onwaarschijnlijk. Misschien kan je vragen of ze een meting van je vetpercentage kunnen doen via een andere manier zoals een Huidplooimeting. Zie mijn eerder geschreven blog: https://factorvitaal.nl/vetpercentage-berekenen/.
Goedemorgen
Mijn naam is Gre, ben 62, en nu 7 weken bezig met de kha leefwijze. Ik ben nu in totaal 8 kg kwijt, maar …. 2 weken terug was mijn vet percentage 39.7 en nu wel 2.4 kg eraf, maar mijn vetpercentage zit nu op 42. Door lichamelijke klachten is het voor mij niet mogelijk om te sporten maar loop wel een paar keer per dag met het hondje. Wegen doe ik op maar 1 weegschaal die alles voor mij bij houd. Wat gaat er nu mis?
Dat is lastig te zeggen. Ik adviseer je eens naar een orthomoleculair therapeut te gaan.